သြားဖံုးေရာင္ျခင္း သြားဖံုးေရာင္ျခင္းသည္ သြားေပၚတြင္ တြယ္ကပ္ေနေသာ သြားေခ်းလႊာေၾကာင့္ ျဖစ္ရေသာ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ သြားဖံုးေရာင္ပါက နာက်င္မႈကို ခံစားရျခင္း မရွိသေလာက္ နည္းပါးပါသည္။  သြားဖံုးေရာင္ျခင္း သည္ လူငယ္မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္သည္။ သြားဖံုးေရာင္ျခင္းေၾကာင့္ သြားဆံုးရႈံရမႈမရွိေသာ္လည္း ေနာက္ဆက္တြဲအေနျဖင့္ ေရစီကမ္းၿပိဳေခၚ သြားျမစ္ဝန္းက်င္ ေဆြးေျမ့ျခင္းသို႔ ကူးေျပာင္းသြားႏိုင္ၿပီး အလြယ္တကူ သြားမ်ား ဆံုးရႈံရႏုိင္ပါသည္။ ေရာဂါ၏ လကၡဏာရပ္မ်ား သြားဖံုးသားမ်ား နီရဲေရာင္ရမ္းေနျခင္း အစာစားျခင္း၊ သြားတိုင္ျခင္းတို႔တြင္ ေသြးထြက္တတ္သည္။ သြားဖံုးသားမ်ားသည္ သြားတြင္ တြယ္ကပ္ေနျခင္းမရွိပဲ အနည္းငယ္ျဖစ္ျဖစ္ ၾကြတက္ေနတတ္သည္။ သြားၾကားမ်ားရွိ သြားဖံုးအနားသတ္မ်ားသည္ ခၽြန္ျမမေနပဲ တံုးတိတိျဖစ္ေနတတ္သည္။ ( အနားသတ္မ်ား လံုးေနျခင္းကို ဆိုလိုပါသည္။) ဆိုးရြားလြန္းေသာ သြားဖံုးေရာင္ေရာဂါမ်ားတြင္ သြားဖံုးသည္ သြားကို ဖံုးအုပ္လုနီးနီးအထိ ျဖစ္ေနတတ္သည္။ သြားအေျခတြင္ သြားဂ်ိဳးမ်ား ရွိေနတတ္သည္။ က်န္းမာေသာသြားဖံုး ========================== သြားဖံုးေရာင္ျခင္း ========================== ဆိုးရြားေသာ သြားဖံုးေရာင္ျခင္း ================================== ျဖစ္ရေသာ အေၾကာင္းရင္း သြားဖံုးေရာင္ျခင္းကို အဓိကျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းရင္းမွာ သြားေပၚတြင္ တြယ္ကပ္ေနေသာ သြားေခ်းလႊာ ( dental plaque ) ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သြားေခ်းလႊာသည္ ခ်ိဳၿပီးေစးကပ္ေသာ အစားအစာမ်ားေၾကာင့္ အျဖစ္ျမန္ၿပီး သြားေပၚတြင္ မျမင္ရေသာ အလႊာပါးေလးအျဖစ္ ကပ္တြယ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ သြားတိုက္ျခင္း၊ သြားၾကားပြတ္ႀကိဳးသံုးျခင္းႏွင့္ ခံတြင္းသန္႔ေဆးရည္မ်ား ငံုေထြးျခင္းျဖင့္ သြားေခ်းလႊာကို ဖယ္ရွားႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ သြားေပၚတြင္ သြားေခ်းလႊာခိုေအာင္းေနႏိုင္ရန္ အေနအထားမ်ားရွိေနပါက သြားတိုက္ေသာ္လည္း သြားေခ်းလႊာကို ဖယ္ရွားႏိုင္ျခင္းမရွိႏိုင္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ သြားဖံုးေရာင္ျခင္းမ်ားသည္ သြားတိုက္ျခင္းေန႔စဥ္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ၾကားမွပင္ ျဖစ္ေနႏိုင္ေသးသည္။ အျခားသြားဖံုးေရာင္ျခင္းျဖစ္ႏုိင္ေသာ အေျခအေနမ်ားမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျခင္း ေဆးမ်ားေသာက္ေနရျခင္း ( ေသြးက်ေဆးမ်ား ) ေသြးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါမ်ားရွိျခင္း သြားေပၚတြင္ သြားေခ်းလႊာခိုေအာင္းေနႏိုင္ရန္ အေနအထားမ်ား သြားေပၚတြင္ သြားေခ်းလႊာ သည္ သြားတို္က္ေသာ္လည္း ေျပာင္စင္မသြားပဲ က်န္ရွိေနနိုင္သည္။ ထိုအေျခေနမ်ားမွာ စနစ္မက်ေသာ သြားစို္က္ျခင္းမ်ား စနစ္မက်ေသာ သြားဖာျခင္းမ်ား သြားညွိကုေနမႈမ်ား သြားထပ္ခ်င္းမ်ား သြားအေျခတြင္ သြားဂ်ိဳးမ်ား ရွိေနျခင္း ( သြားဂ်ိဳးမ်ားသည္ သြားေခ်းလႊာမ်ား စုေပါင္းလာျခင္းေၾကာင့္ မာေၾကာေသာ သြားေက်ာက္မ်ားျဖစ္လာျခင္းျဖစ္သည္။ သြားေခ်းလႊာမ်ားသည္ သြားတိုက္ရာတြင္ စနစ္မက်ျခင္းေၾကာင့္ ေျပာင္စင္မသြားပဲ သြားေပၚတြင္ ကပ္ေနရာမွ ၾကာလာပါက မာေၾကာလာသည္။ ) သြားဖံုးေရာင္ျခင္း၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးမ်ား သြားဖံုးေရာင္ျခင္းေၾကာင့္ ခံတြင္းအနံ႔ဆိုးျခင္းမ်ားကို ခံစားရႏုိင္သည္။ ခ်က္ခ်င္း သြားကို မထိခို္က္ႏုိင္ေသာ္လည္း အခ်ိန္ၾကာလာပါက သြားအေျခမ်ားေပၚလာကာ သြားျမစ္ဝန္းက်င္ ပုတ္ေဆြးျခင္း၊ သြားျမစ္ဝန္းက်င္ ျပည္တည္ျခင္း ၊ လည္ပင္းက်ိတ္မ်ား ထြက္လာျခင္း၊ မ်က္ႏွာ ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ဖ်ားနာလာျခင္း မ်ားအထိျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ကာကြယ္ရန္ ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းမွာ စနစ္မွန္သြားတိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ထက္ပိုမိုလုပ္ေဆာင္လိုပါက သြားၾကားပြတ္ႀကိဳးအသံုးျပဳျခင္း၊ ခံတြင္းသန္႔ငံုေဆးရည္အသံုးျပဳျခင္းတို႔ ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ သြားႏွင့္ခံတြင္းပံုမွန္စစ္ေဆးမႈကို (၆) လတစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ကာ လိုအပ္ပါက သြားဂ်ိဳးျခစ္ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းကုသမႈခံယူသင့္သည္။ ကုသရန္ သြားဖံုးေရာင္ေရာဂါကို ကုသရန္ သြားဂ်ိဳးျခစ္ခံတြင္းသန္႔ရွင္းကုသမႈျဖင့္ ကုသႏုိင္သည္။ သြားႏွင့္ခံတြင္းကုသမႈမ်ားသည္ အျမစ္ျပတ္ကုသႏိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ားမဟုတ္ဘဲ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏုိင္ေသာ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္  မျဖစ္ရန္မွာ မိမိိကိုယ္တိုင္ သြားႏွင့္ခံတြင္းေစာင့္ေရွာက္မႈေပးျခင္းသည္ မျဖစ္မေနလုပ္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္

သြားႏွုတ္ျခင္း

သြားႏုတ္ျခင္း by ဦးေဒါက္တာ on May 3rd, 2012 သြားႏုတ္ျခင္းဟာ တကယ္ေတာ့ ၿပီးျပည့္စံုေသာ ကုသမႈတစ္ခုေတာ့ မဟုတ္ပါ။ သြားႏွင့္ခံတြင္းေရာဂါတစ္ခုကို ယာယီသက္သာေစရန္ လုပ္ေပးထားျခင္းသာျဖစ္သည္။ ဒါေၾကာင့္ သြားႏုတ္ၿပီးလို႔  နာတာကိုက္တာ သက္သာသြားတာကို ေပ်ာက္သြားၿပီလို႔ မယူဆသင့္ပါဘူး။ အစာစားရင္ ဘာနဲ႔ ဝါးမလဲဆုိတာကို ျပန္စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ သြားကိုက္သြားနာျဖစ္ပါက ကုသႏိုင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားစြာရွိသည့္အထဲမွ လူအမ်ားသိထားေသာ နည္းတစ္ခုကေတာ့ သြားႏုတ္ျခင္းပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရင္ေခတ္ထဲက အရုိးစြဲလာတာဆိုေတာ့ ဒီနည္းအျပင္ တျခားနညး္လမ္းမ်ားကို ေျပာျပေပမယ့္ လက္မခံႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ သြားတစ္ေခ်ာင္းခ်င္းစီရဲ႕ အသံုးဝင္ပံုကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အစာဝါးျခင္း၊ စကားေျပာျခင္း၊ ရုပ္ဆင္းကို ေဖၚေဆာင္ျခင္းဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။ သြားႏွင့္ခံတြင္းေရာဂါမ်ားကို ကုသရာမွာ ဒီအခ်က္သံုးခ်က္ကို ထည့္စဥ္းစားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သြားႏုတ္ၿပီး သြားကိုက္တာ သက္သာသြာေပမယ့္ အစာဝါးဖို႔ အခက္အခဲရွိမယ္။ လူေရွ႕မွာ ပါးစပ္ဟဖို႔ေတာင္ အခက္အခဲရွိမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ လဲ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးပါဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ သြားႏုတ္တာဟာ ၿပီးျပည့္စံုေသာ ကုသမႈမဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတာပါ။အဲ့ဒီေတာ့ ဒါေတြအဆင္ေျပဖို႔ ႏုတ္ထားတဲ့သြားကို ျပန္လည္အစားထိုးစိုက္ရပါတယ္။ အဲ့ဒီအခါ ကုန္က်စရိတ္ပါ ပိုမိုကုန္က်သြားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စိုက္တဲ့သြားကလဲ အတုပဲ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ဆရာဝန္ စမ္းသပ္ၿပီး အမွန္တကယ္ႏုတ္သင့္တဲ့သြားဆိုမွသာလွ်င္ ႏုတ္သင့္ပါတယ္။ ျပန္လည္ဖာလို႔ ရတယ္ဆိုရင္ ျပန္လည္ဖာတာဟာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ မိမိသြားအစစ္နဲ႔ ဆက္လက္ေနႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္

သြားႏွင့္ခံတြင္း က်န္းမာေရး ဘာ့ေၾကာင့္ ဂရုစိုက္သင့္သလဲ

သြားႏွင့္ခံတြင္း က်န္းမာေရး ဘာ့ေၾကာင့္ ဂရုစိုက္သင့္သလဲ by ဦးေဒါက္တာ on May 3rd, 2012 က်န္းမာေသာ သြားဖံုးႏွင့္သြားမ်ား (၁) သြားႏွင့္ ခံတြင္းက်န္းမာေရးသည္ ရာႏႈန္းျပည့္နီးပါး ကာကြယ္ႏိုင္သည္။ ဆိုလိုခ်င္တာက သြားႏွင္ခံတြင္းေရာဂါအမ်ားစုဟာ စနစ္တက်ကာကြယ္မယ္ဆိုရင္ အေသအခ်ာကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။  သြားႏွင့္ခံတြင္းက်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ျခင္းအားျဖင့္ လံုးဝမျဖစ္ေအာင္ ေနႏိုင္ပါတယ္။ သြားႏွင့္ခံတြင္းမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုး နဲ႕ သြားမ်ား အဆံုးရႈံုးရဆံုးကေတာ့ သြားပိုးစားျခင္း(dental caries) နဲ႔ ေရစီးကမ္းၿပိဳလို႔ အမ်ားသိၾကတဲ့ သြားျမစ္ဝန္းက်င္ေဆြးေျမ႕ေယာင္ရမ္းျခင္း( Periodontitis) တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီႏွစ္ခုလံုးေၾကာင့္သြားမ်ား ဆံုးရံႈးရတာမ်ားပါတယ္။  အဲ့ဒီႏွစ္ခုလံုးကို ကာကြယ္ႏုိင္သည္မွာ သြားတိုက္ျခင္းနဲ႔ ဒီထက္ပိုခ်င္ရင္ သြားၾကားပြတ္ႀကိဳးအသံုျပဳျခင္းတို႔ပဲ ျဖစ္သည္။ မည္သူမဆို အနည္းငယ္ေလ့က်င့္ရံုမွ်ျဖင့္ အလြယ္တကူ တတ္လြယ္ေသာ နည္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ စနစ္က်ရန္သာ လိုပါသည္။ ထိုသို႔ အလြယ္တကူ ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ သြားႏွင့္ခံတြင္းေရာဂါမ်ားကို ျဖစ္လာမွ ခက္ခက္ခဲခဲ ကုသေနမည့္အစား မျဖစ္ေအာင္ အလြယ္တကူကာကြယ္ၾကပါလုိ႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ (၂) သြားႏွင့္ခံတြင္းေဆးကုသခမ်ားသည္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားၾကသည္။ ဒါကေတာ့ အမ်ားသိၾကပါတယ္။ သြားႏွင့္ခံတြင္းေရာဂါကုသမႈမ်ားဟာ ကုန္က်စရိတ္မ်ားပါတယ္။ ဘာလို႔ မ်ားလဲ မေမးပါနဲ႔ ။ မ်ားကို မ်ားတာပါ။ သြားႏွင့္ခံတြင္းကုသမႈမ်ားဟာ ကုသခ်ိန္ၾကာျမင့္မႈ၊ လိုအပ္ေသာ ေဆးပစၥည္းမ်ား ေစ်းႀကီးမႈႏွင့္ ေနရာထုိင္ခင္း သန္႔ရွင္းသတ္ရပ္ေအာင္ စီစဥ္ရမႈမ်ားေၾကာင့္ ကုန္က်မႈကို ပိုမ်ားေစပါတယ္။ သြားႏုတ္ျခင္းသည္ပင္လွ်င္ အေသးစားခြဲစိတ္မႈတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ႏုတ္ရခက္ခဲေသာသြားမ်ားဆိုလွ်င္ အႀကီးစားခြဲစိတ္မႈတစ္ခုကဲ့သို႔ ၾကာျမင့္တတ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မည္သည့္ကုသမႈမဆို ကုန္က်စရိတ္မ်ားသြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးကို ကာကြယ္ႏိုင္မွေတာ့ ကုသမႈကို ေရာက္ရန္မလိုပါ။ သြားႏွင့္ခံတြင္းေရာဂါမ်ားမျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္ရန္ သိပ္အေရးႀကီးတယ္လို႔ ဆိုခ်င္တာပါ။ စနစ္တက်ကာကြယ္လွ်င္ လံုးဝမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ကုန္က်စရိတ္ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ပူပင္ရန္လိုမည္မထင္ပါ။ (၃) ကေလးသြားမ်ားသည္ ေရာဂါျဖစ္လာပါက ကုသရန္အလြန္ခက္ခဲပါသည္။ ကေလးသြားမ်ားသည္ ပိုးစားလာပါက ကိုက္ခဲရန္၊ ပိုးဝင္ျပည္တည္ရန္ႏွင့္ ေရာင္ရမ္းရန္ အလြန္လြယ္ကူျမန္ဆန္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အခက္ဆံုးအလုပ္မွာ ကေလးမ်ားအား ကုသမႈပင္ျဖစ္သည္။ ေန႔စဥ္ သြားတုိက္ေပးရံုမွ်ျဖင့္ ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ သြားေရာဂါမ်ားသည္ ကေလးမ်ားတြင္ ျဖစ္လာပါက ကုသဖို႔ အလြန္ခက္ခဲပါသည္။ ကေလးမ်ား ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းေၾကာင္းလည္းေကာင္း၊ ၿငိမ္သက္စြာ ကုသမႈမခံယူတတ္ျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႕မႈ ျမန္ဆန္ျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း ကုသရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားစြာေတြ႔ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကေလးမ်ားအား ေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳင္တင္ကာကြယ္ျခင္းသည္သာ အေကာငး္ဆံုးျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ (၄) လူႀကီးမ်ားတြင္လည္း အခ်ိဳ႕သြားေရာဂါမ်ားသည္ ကုသရန္ခက္ခဲပါသည္။ လူႀကီးတြင္ ျဖစ္ေသာ သြားေရာဂါအခ်ိဳ႕မွာလည္း အလြန္ဆိုးရြားလာမွ လာေရာက္ျပသျခင္း၊ ကုန္က်စရိတ္မ်ားျခင္း၊ ခ်ိန္းသည့္အခ်ိန္ ထပ္လာျပမွ အဆင္ေျပေသာအေျခအေနမ်ားတြင္ မၾကာခဏလာျပရန္ ခက္ခဲျခင္း (လမ္းစရိတ္မ်ားျခင္း၊ မအားလပ္ျခင္း၊ အခ်ိဳ႕လူႀကီးမ်ား အေဖၚပါမွလာႏိုင္ရာ လိုက္ပို႔ေပးမယ့္ အေဖၚမအားလပ္ျခင္း) စသည္မ်ားေၾကာင့္ ကုသရာတြင္ ခက္ခဲတတ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းသာလ်င္ အေကာငး္ဆံုးဟု ေျပာၾကားရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ (၅) သြားတုမ်ားသည္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားေသာ္လည္း မိမိပင္ကိုယ္သြားေလာက္ေတာ့ မေကာင္းပါ။ ဒါကေတာ့ဗ်ာ သိသာပါတယ္။ အတုဆိုတာ အစစ္ေလာက္ေတာ့ မေကာင္းႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး သဘာဝတရားက ဖန္တီးထားတဲ့ သြားကို အစစ္ေလာက္ေကာင္းေအာင္ လူေတြလုပ္ဖို႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အလြန္ေကာင္းမြန္ျပည့္စံုတဲ့ မိမိရဲ႕ ပင္ကိုသြားေလးမ်ားးကို ေသသည့္တိုင္ေအာင္ က်န္ရွိေနဖို႔ ဂရုစုိက္ကာကြယ္ၾကပါလို႔ တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္

သြားႏွင့္ခံတြင္း ေရာဂါကင္း သင္၏က်န္းမာျခင္း

သြားႏွင့္ခံတြင္း ေရာဂါကင္း သင္၏က်န္းမာျခင္း  ကမၻာ့ က်န္းမာေရး အဖြဲ႕က ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ က်န္းမာေရးေန႔ ေဆာင္ပုဒ္ကုိ ''သြားႏွင့္ခံတြင္း ေရာဂါကင္း သင္၏ က်န္းမာျခင္း'' ဆုိၿပီး ေရြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္ကုိ မွတ္မိၾကလိမ့္မည္ဟု ထင္သည္။ ထုိႏွစ္ကုိ ကမၻာ့ခံတြင္း က်န္းမာေရး ႏွစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ သြားႏွင့္ခံတြင္း က်န္းမာျခင္း ဆုိသည္မွာ ခံတြင္းထဲမွ သြားမ်ား၊ သြားဖုံးမ်ား၊ လွ်ာ၊ ေမး႐ုိးႏွင့္ ေမး႐ုိးဝန္းက်င္ရွိ ၾကြက္သားမ်ား၊ ေသြးေၾကာမ်ား၊ နာဗ့္ေၾကာမ်ား က်န္းမာေနၿပီး ပုံမွန္လႈပ္ရွား ေနျခင္းကုိ ဆုိလုိသည္။ ထုိ႔ျပင္ သြားမ်ားသည္ ညီညာလွပေနၿပီး သြားအံေခ်ာ္ျခင္း၊ သြားထပ္ျခင္း မရွိပါမွ လူမႈဆက္ဆံေရး နယ္ပယ္တြင္ ေအာင္ျမင္မွာျဖစ္သည္။ သြားႏွင့္ခံတြင္း ျပႆနာမ်ား ရွိေနပါလွ်င္ အဆုိပါ ပုဂၢိဳလ္၏ ကုိယ္ရည္ကုိယ္ေသြးကုိ ဆုိးက်ဳိးေပးႏိုင္သည္။ က်န္းမာစြာ ေနႏိုင္ရန္ လူတို႔သည္ သြားႏွင့္ခံတြင္း ပုံမွန္လုပ္ေဆာင္ ျဖစ္တဲ့အခါ ဝါးစားျခင္း၊ အရသာခံစားျခင္း၊ အစာကုိ ၿမိဳခ်ျခင္း၊ အစာကုိ ေၾကညက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးျခင္း၊ စကားေျပာျခင္း၊ ေတးသီခ်င္းဆုိျခင္း၊ နမ္း႐ႈပ္ျခင္း၊ အသက္႐ွဴျခင္း၊ မ်က္ႏွာအလွကုိ ေပၚလြင္ေစျခင္း၊ မိမိကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈ ရွိျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။ ကေလးမ်ား အျဖစ္အမ်ားဆုံး ေရာဂါတစ္ခုကုိ ေျပာပါဆုိလွ်င္ သြားပုိးစား ေရာဂါဟု ဆုိလွ်င္မွန္သည္။ သြားပုိးစား ေရာဂါ သည္ ပုိးေကာင္ ကေလးေတြက သြားေတြကုိ စားသြားျခင္း မဟုတ္ပါ။ သြားႀကိဳသြားၾကားႏွင့္ သြားမ်က္ႏွာျပင္ ေပၚတြင္ တြယ္ကပ္ေနေသာ သြားေခ်းလႊာ ထဲတြင္ရွိသည့္ အဏုၾကည့္ မွန္ဘီလူးျဖင့္ အဆ ေထာင္ခ်ီၿပီး ၾကည့္မွသာ ျမင္ႏုိင္ေသာ ဗက္တီးရီးယား ေကာင္ကေလးမ်ားႏွင့္ ခ်ဳိ၍ ေစးကပ္ေသာ အစားအစာတုိ႔ ထိေတြ႕ၿပီး ပိုးေပါက္ငယ္ ကေလးမ်ား ျဖစ္ေပၚေစ ကာ အခ်ိန္မီ မကုသပါက အေပါက္ပိုက်ယ္သြားၿပီး သြား၏ အတြင္းပိုင္းသို႔ သြားပိုးေရာက္သြားပါက သြားကိုက္ေဝဒနာ ခံစားရၿပီး သြားျမစ္ထိပ္တြင္ ျပည္တည္လာတတ္သည္။ ထိုအခါ မ်က္ႏွာေရာင္ျခင္း၊ ျပည္တည္နာျဖစ္ျခင္း၊ အ႐ိုးေဆြး ေရာဂါျဖစ္ျခင္း တုိ႔ကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ကေလးသြားမ်ား လူႀကီးသြား လဲသည့္အခါ သူ႔အလိုလို က်ဳိးသြားမွာပဲဆိုၿပီး ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ မေနသင့္ပါ။ ကေလး သြားမ်ား အခ်ိန္မတိုင္မီ ဆံုး႐ႈံးသြားပါက လူႀကီးသြားမ်ား ေပါက္ေသာအခါ သြားမညီမညာျဖစ္ျခင္း၊ သြားေပါက္ခ်ိန္ မမွန္ျခင္း တို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ကေလးအရြယ္တြင္ လက္မစုပ္ျခင္း၊ ေရွ႕သြားမ်ားကို လွ်ာျဖင့္ ထိုးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေရွ႕သြား ေခါျခင္းျဖစ္ၿပီး မ်က္ႏွာအလွကို ပ်က္ေစသည္။ လူႀကီးအရြယ္တြင္ သြားေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ ကမၻာေပၚတြင္ ႐ုံးတက္ရက္ ပ်က္ကြက္မႈ မည္မွ်ရွိေၾကာင္းကို ကမၻာ့ဘဏ္၏ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ အစီရင္ ခံစာအရ သြားေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ တီဘီ ေရာဂါေၾကာင့္ ၁ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ေသြးအားနည္း ေရာဂါေၾကာင့္ ၁ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရ သည္။ သြားေရာဂါမ်ားျဖစ္ရျခင္း အဓိက အေၾကာင္းမွာ ခံတြင္း မသန္႔ရွင္း၍ ျဖစ္သည္။ သို႔ပါ၍ ယင္းေရာဂါကို ဘယ္လို ကာကြယ္ၾကမလဲ။ ေအာက္ပါနည္းမ်ားကို ေသခ်ာစြာ လိုက္နာျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္ၾကပါစို႔။ ၁။ သြားမ်ားကို တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ နံနက္စာ စားၿပီး တစ္ႀကိမ္၊ ညအိပ္ရာ မဝင္မီတစ္ႀကိမ္ တုိက္ပါ။ ၂။ သြားပိုးစား ေရာဂါကို ထိေရာက္စြာ ကာကြယ္ေပးႏုိင္ေသာ ဖလို႐ိုက္ပါေသာ သြားတုိက္ေဆးျဖင့္ တုိက္ပါ။ (ဖလို ႐ိုက္ ၇ဝဝ-၁ဝဝဝ သန္း ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ရပါမည္) ၃။ သြားတစ္ခါ တုိက္လွ်င္ ၂-၃ မိနစ္ၾကာေအာင္ တုိက္ပါ။ ၄။ သြားမ်ားကို ကန္႔လန္႔ျဖတ္ မတိုက္ရပါ။ ၅။ သြားအားလံုး၏ မ်က္ႏွာျပင္အားလံုးကို တုိက္ေပးပါ။ ၆။ ကေလးမ်ားကို ကေလးသြားတိုက္ေဆး (ဖလို႐ိုက္ပါေသာ)ျဖင့္ တိုက္ေပးပါ။ သြားတုိက္ၿပီးပါက သြားတိုက္ ေဆးေတြ ခံတြင္းထဲတြင္ ကုန္ေအာင္ ပလုတ္မက်င္းပါႏွင့္

မိခင္ေလာင္းဘ၀တြင္ ပိုအေလးထားရမည့္ “သြား” မိခင္ေလာင္းဘ၀တြင္ ပိုအေလးထားရမည့္ “သြား” ကၽြန္ေတာ္ငယ္ငယ္က အဘြားအၿမဲ ေျပာတတ္လို႔ မွတ္မိေနတဲ့ စကားေလးတစ္ခြန္း ရွိတယ္။ "ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ဆိုတာ တစ္ေန႔သခၤ်ဳိင္းကို မ်က္ေစာင္းသုံးခါ ထိုးတယ္" တဲ့။ ကေလးဘ၀တုန္း ကေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးေတြက ဘာျဖစ္လို႔မ်ား သခၤ်ဳိင္း တစ္ေန႔သုံးႀကိမ္ မ်က္ေစာင္း သြားသြားၿပီး ထိုးပါလိမ့္လို႔ ခပ္ေၾကာင္းေၾကာင္း ေတြးခဲ့မိတယ္။ သြားႏွင့္ခံတြင္း အလုပ္သင္ ဆရာ၀န္ဘ၀ ေရာက္ေတာ့ ေမး႐ိုးႏွင့္ ခံတြင္း ခြဲစိတ္ကုသမႈ ဌာနမွာ တာ၀န္ က်ေနတုန္း ကိုးလ နီးပါး ကိုယ္၀န္လြယ္ထားတဲ့ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး အေရးေပၚ ဌာနက ိုေရာက္လာခဲ့ ပါတယ္။ သြားပိုးစား ေရာဂါကေန တစ္ဆင့္ ပိုး၀င္ကာ မ်က္ႏွာတစ္ျခမ္း ေရာင္ရမ္းၿပီး ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုး ပုိးပ်ံ႕ႏွံ႔တဲ့ ေရာဂါ လကၡဏာေတြနဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးေတြ သြင္းၿပီး ခက္ခက္ခဲခဲ ကုသေနတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ကေလးလည္း မီးဖြားခဲ့ရ ေသးတယ္။ လူနာေရာ၊ လူနာရွင္ေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ဒုကၡ ခံစားခဲ့ၾကရမလဲ ဆိုတာ ေတြးၾကည့္႐ံုနဲ႔ တင္ သိရွိႏိုင္ ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တယ္ ဆိုတာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀မွာ ထူးျခား မြန္ျမတ္လွတဲ့ အခ်ိန္အခါ သမယတစ္ခု ျဖစ္သလို အႏၲရာယ္ အခ်ိန္မေရြး ႀကံဳႏိုင္တဲ့ကာလ တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္တြင္းမွာ ေဟာ္မုန္း ေျပာင္းလဲမႈ ေတြေၾကာင့္ ပင္ပန္း ႏြမ္းလ်မႈေတြ၊ ေအာ့အန္မႈ ေတြနဲ႔ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ေလာင္းေတြရဲ႕ ဒုကၡဟာ မေသးလွပါဘူး။ ဒီလို ဒုကၡေတြ ၾကားထဲမွာ ကိုယ္၀န္ တကားကားနဲ႔ သြားေဆးခန္းေတြ၊ ေဆး႐ံုေတြကို ေရာက္လာၾကတဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ေတြ မနည္းလွပါဘူး။ သြားကိုက္လို႔၊ သြားဖံုးေတြ ေရာင္ရမ္းလို႔ သြားဖံုးက ေသြးေတြ ယိုလို႔၊ သြားဖံုး အဖုအက်ိတ္ေတြ ထြက္လို႔ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ေရာဂါေတြနဲ႔ ေရာက္လာၾက ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ တစ္ေယာက္မွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္မွာ ေဟာ္မုန္း အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ၿပီး သြားဖံုးေရာင္ေရာဂါ အျပင္ သြားပိုးစားေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏိုင္မႈ မ်ားကို တိုးပြားေစ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ရွိစဥ္ အတြင္းနဲ႔ ကေလးမီးဖြားၿပီး အခ်ိန္ေတြမွာ သြားႏွင့္ ခံတြင္း က်န္းမာေရးကို ဂ႐ုစိုက္သင့္ ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုး ကေတာ့ ကိုယ္၀န္ မယူခင္ ကတည္းက သြားႏွင့္ ခံတြင္း က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ေသခ်ာယူထားတာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္မေဆာင္ခင္ “သြား” က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ႀကိဳတင္ခံယူျခင္း ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္မယ္လို႔ စိတ္ကူးတဲ့ အခ်ိန္ ကတည္းက သြားႏွင့္ ခံတြင္း က်န္းမာေရးကို ေသခ်ာ ဂ႐ုတစိုက္ ႀကိဳတင္၍ ကုသမႈ ခံယူသင့္ ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုရင္ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ကာလ ကိုးလကို သံုးပိုင္း ခြဲၾကည့္လွ်င္ ပထမ သံုးလ၊ ဒုတိယ သံုးလနဲ႔ တတိယ သံုးလလို႔ ေတြ႕ႏိုင္ၿပီး ပထမ သံုးလႏွင့္ တတိယ သံုးလ အတြင္းမွာ သြားႏွင့္ ခံတြင္း ေရာဂါ တစ္ခုခု ခံစားရပါက ကုသရန္ ခက္ခဲေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ကာလ ပထမသံုးလ အခ်ိန္အတြင္းမွာ သေႏၶသားရဲ႕ အဂၤါ အသီးသီး စတင္ ျဖစ္ပြားရတဲ့ ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းကာလ အတြင္းမွာ သေႏၶသား ျဖစ္ပြားမႈကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစမယ့္ ဓာတ္မွန္ ႐ိုက္ျခင္း၊ တခ်ဳိ႕ေသာ ေဆး၀ါးမ်ား ေသာက္သံုးျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈ ျဖစ္ျခင္း စသည္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမယ္။ အကယ္၍ တစ္စံုတစ္ရာ အမွားအယြင္း ျပဳလုပ္ခဲ့မိပါက သေႏၶသားရဲ႕ကိုယ္အဂၤါ ျဖစ္ပြားမႈမွာ ျပႆနာ ေပၚေစၿပီး အဂၤါမစံုတဲ့ ကေလးကို ေမြးဖြားလာႏုိင္ ပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ ေနာက္ဆံုး သံုးလမွာလည္း သေႏၶသားရဲ႕ ႀကီးထြားလာမႈေၾကာင့္ သြားခံတြင္း က်န္းမာေရး ကုသမႈ ခံယူဖုိ႔ ေဆးကုသမႈ ခံယူေသာ ခံုေပၚမွာ အခ်ိန္ ၾကာျမင့္စြာ ထိုင္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ သေႏၶသားက Inferior Vena Cava လို႔ ေခၚတဲ့ ေသြးေၾကာကို ဖိထားသလုိ ျဖစ္ၿပီး ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ႐ုတ္တရက္ က်ဆင္းလာကာ သတိလစ္ ေမ့ေျမာသြားတတ္ တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တခ်ဳိ႕ေသာ ထံုေဆးမွာ ပါ၀င္တဲ့ ေဆးတစ္မ်ဳိးဟာ သားအိမ္ကို ညႇစ္ရာမွာ လံႈ႕ေဆာ္ေပးတဲ့ ေဟာ္မုန္း တစ္မ်ဳိးရဲ႕ အစြမ္းသတၱိနဲ႔ တူေနတာမို႔ ကေလး ပ်က္က်ျခင္း ကိုလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ အထက္ပါ ကိစၥမ်ားေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ မေဆာင္ခင္ ကိုယ္၀န္ယူမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္က စၿပီး သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ ႀကိဳတင္ျပသ စစ္ေဆးၿပီး သြားေက်ာက္မ်ားကုိ သန္႔ရွင္းေရး ျပဳလုပ္ျခင္း၊ သြားဖံုး က်န္းမာေရးကို ဂ႐ုစိုက္ျခင္း၊ သြားပိုးစားထားတဲ့ ပိုးေပါက္ေတြ ရွိပါက သြားဖာျခင္း၊ ေဆးကုသျခင္း မ်ားကို ျပဳလုပ္ထားသင့္ ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္မွာ သြားေရာဂါ တစ္ခုခု ခံစားရပါက ေဆးကုသမႈ ခံယူရန္ ခက္ခဲၿပီး အခန္႔မသင့္လွ်င္ ကေလးအား ထိခိုက္ႏိုင္သည္ကို သတိျပဳသင့္ ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနစဥ္ အတြင္း သြားက်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူျခင္းႏွင့္ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ သြားႏွင့္ခံတြင္း ေရာဂါမ်ား ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အေစာပိုင္း ကာလမ်ားမွာ အန္တတ္ ပါတယ္။ အဲဒီလို အန္ရာမွာ အစာအိမ္ အတြင္းမွ အက္ဆစ္ရည္ေတြ ပါလာတတ္ၿပီး ယင္းအက္ဆစ္ မ်ားက သြားမ်ားကို စားသြားႏိုင္ပါတယ္။ ထိုမွ တစ္ဆင့္ သြားပိုးစား ေရာဂါရွိပါက ပိုမိုဆိုး၀ါး သြားေစႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အန္ၿပီးတိုင္း ေရနဲ႔ ေသခ်ာစြာ ပလုတ္က်င္းဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ပ်ဳိ႕ခ်င္၊ အန္ခ်င္တာေၾကာင့္ သြားတိုက္ျခင္းကို မပ်က္ကြက္ေစရန္ အထူး ဂ႐ုျပဳသင့္ ပါသည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ကာလမွာ ထင္ရွားတဲ့ သြားႏွင့္ခံတြင္း ေရာဂါလကၡဏာ တစ္ခုကေတာ့ သြားမ်ား ယိုင္နဲ႔လာတတ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းသို႔ ျဖစ္ပြားရျခင္းမွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနစဥ္ အတြင္း အီစတိုဂ်င္ (Estrogen) နဲ႔ ပ႐ိုဂ်က္စတုန္း (Progestrone) ေဟာ္မုန္း ပမာဏမ်ား ခႏၶာကိုယ္ အတြင္း ျမင့္မားလာျခင္းေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ သြားဖံုးေရာင္ ေရာဂါ (Pregnancy Gingivitis) ျဖစ္ပြားတာေၾကာင့္ ့ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီး မ်ားရဲ႕ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အထက္မွာ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားတြင္ သြားဖံုးေရာင္ ေရာဂါအျပင္ သြားဖံုးမွ ေသြးယိုျခင္း၊ သြားဖံုးမွ အဖုအက်ိတ္ ထြက္ျခင္း (Pregnancy Tumour) မ်ားပါ ျဖစ္ပြားတတ္ ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ကာလ သြားႏွင့္ ခံတြင္း ေဆးကုသမႈ ခံယူရာတြင္ လိုက္နာသင့္သည့္ အခ်က္မ်ား ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနစဥ္ အတြင္း တျခားေသာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ခံယူသကဲ့သို႔ သြားႏွင့္ ခံတြင္း က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ မ်ားကိုလည္း ခံယူသင့္ ပါတယ္။ ယင္းကဲ့သို႔ ကုသမႈ ခံယူရာတြင္ သတိျပဳ လိုက္နာသင့္ေသာ အခ်က္မ်ားမွာ - - ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ေနေၾကာင္း သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ကို ေသခ်ာ ေျပာျပရပါမယ္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ပထမ သံုးလနဲ႔ ေနာက္ဆံုး ေမြးဖြားခါနီး သံုးလအတြင္း သြားေရာဂါ ကုသမႈမ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ် မျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းကာလမ်ား အတြင္း ေရာဂါေ၀ဒနာ လံုး၀ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသျခင္းမ်ဳိးထက္ ေ၀ဒနာ သက္သာေစေလာက္ေသာ ကုသမႈ မ်ားကိုသာ ကုသေပးတတ္ ပါတယ္။ မျဖစ္မေန ကုသရမယ့္ ေရာဂါမ်ား ရွိရင္ ဒုတိယ သံုးလ အတြင္း ခံယူႏိုင္ ပါတယ္။ - သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ကို မိမိ ေသာက္သံုးေနေသာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အားေဆးမွ စ၍ တျခားေသာ ေဆးမ်ားကို အမည္နဲ႔ တကြ ေသခ်ာစြာ ေျပာျပရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သားဖြားမီးယပ္ ဆရာ၀န္ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားထားတဲ့ အခ်က္အလက္ မ်ားကိုလည္း ေသခ်ာစြာ ေျပာျပသင့္ ပါတယ္။ ယင္းအခ်က္အလက္ မ်ားကို အေျခခံၿပီး သြားဆရာ၀န္မ်ား အေနနဲ႔ ကုသမႈ အစီအစဥ္ (Treatment Plan) ကို ေသခ်ာစြာ ခ်မွတ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ - ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ေနစဥ္ သြားနာ သြားကိုက္ျခင္း၊ သြားဖံုးေရာင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ပြားလွ်င္ သြားဆရာ၀န္နဲ႔ မျပသဘဲ မိမိ သေဘာျဖင့္ နီးစပ္ရာ ေဆးစပ္ေရာင္းေသာ ဆိုင္မ်ားမွာ စပ္ေဆးမ်ား ၀ယ္ေသာက္ျခင္းကို လံုး၀ မျပဳလုပ္ရန္ အထူး သတိျပဳသင့္ ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ တခ်ဳိ႕ေသာ ေဆး၀ါးမ်ား ဥပမာ အားျဖင့္ Tetracycline, Aspirin, Benzodiazepines, Erythromycin Estolate စသည္ တို႔ဟာ ေသာက္သံုးရန္ မသင့္ေတာ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ - ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ကာလအတြင္း ဓာတ္မွန္႐ိုက္ျခင္းကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ လိုအပ္ၿပီး မျဖစ္မေန ႐ိုက္ရမယ္ ဆိုလွ်င္ Lead အကာအကြယ္ ပစၥည္းကို အသံုးျပဳသင့္ ပါတယ္။ - အေရးအႀကီးဆံုးမွာ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ေနရသျဖင့္ သြားႏွင့္ ခံတြင္း ေဆးခန္း ျပသမႈကို ရပ္ဆိုင္းရန္ မလိုအပ္ေပ။ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ေနစဥ္ အတြင္း သြားဖံုး ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ သြားဖံုးမွ ေသြးယိုျခင္း၊ သြားဖံုးမွ အဖုအက်ိတ္မ်ား ထြက္ျခင္း စသည္တို႔မွာ အခ်ိန္မေရြး ျဖစ္ပြားႏိုင္သျဖင့္ သြားဖံုးနဲ႔ သြားမ်ားကို ပံုမွန္ စစ္ေဆးမႈ ခံယူသင့္ ပါတယ္။ ယင္းေရာဂါမ်ားသည္ အမ်ားအားျဖင့္ ေဟာ္မုန္း အေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေသခ်ာ ဂ႐ုစိုက္ ေစာင့္ၾကည့္ရန္ လိုအပ္လွ ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕မွာ ကေလး ေမြးဖြားၿပီးပါက အလိုလို ေပ်ာက္ကင္း သြားႏိုင္ေသာ္လည္း တခ်ဳိ႕ ေရာဂါမ်ားမွာ ကေလး ေမြးဖြားၿပီးမွ ဆက္လက္ ကုသရျခင္း မ်ဳိးလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြမ္းက်င္သူ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသ တိုင္ပင္ၿပီး သြားက်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ ပါတယ္။ ကေလး ေမြးဖြားၿပီးေနာက္ သြားႏွင့္ ခံတြင္းကုသမႈ ခံယူျခင္း ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ သြားဖံုးေရာင္ ေရာဂါ၊ သြားဖံုး၌ အဖုအက်ိတ္ ထြက္ျခင္း စတဲ့ ေရာဂါေတြကို ကေလး ေမြးဖြားၿပီးေနာက္ ဆက္လက္ ခံစားေနရတယ္ ဆိုရင္ သြားဘက္ဆိုင္ရာ ေဆးခန္းကုိ သြားေရာက္ၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႔ ကုသမႈ ခံယူသင့္ ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေမြးဖြားထားတဲ့ ရင္ေသြးငယ္မွာ ေျခာက္လ အရြယ္က စၿပီး သြားကေလးမ်ား စတင္ ေပါက္လာမွာ ျဖစ္လို႔ ကေလးငယ္ရဲ႕ သြား က်န္းမာေရးကိုပါ ႀကိဳတင္ ေဆြးေႏြးၿပီး အႀကံဉာဏ္မ်ား ယူႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးငယ္မ်ားတို႔ သြားေပါက္တဲ့ အခ်ိန္က စၿပီး သြားကေလးမ်ား ဂ႐ုတစိုက္ ျပဳစုေပးျခင္း၊ သန္႔ရွင္းေရး ျပဳလုပ္ေပးျခင္း တို႔ကို ျပဳလုပ္ေပးရင္ ႏိုပိုးလို႔ ေခၚတဲ့ သြားပိုးစား ေရာဂါကို ကာကြယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ၿပီး အသက္ ငယ္ငယ္ကေလးနဲ႔ သြား ႏုတ္ရျခင္း၊ သြားကိုက္ ေ၀ဒနာကို အရြယ္နဲ႔ မမွ်ေအာင္ ခံစားရျခင္း စသည္တို႔ကို ေရွာင္ရွားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အေမမ်ား အေနနဲ႔ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ကာလအတြင္း သာမက မီးဖြားၿပီး အခ်ိန္မ်ားတြင္ပါ မိမိေရာ၊ မိမိ ကေလးငယ္ကိုပါ သြားႏွင့္ခံတြင္း ေရာဂါမ်ားကို ေသခ်ာစစ္ေဆး ဂ႐ုစိုက္ ေစာင့္ေရွာက္ရန္ လိုအပ္လွ ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးအတြက္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ကာလ ဆိုသည္မွာ ၾကည္ႏူး ဆြတ္ပ်ံ႕ဖြယ္၊ လြမ္းေမာဖြယ္၊ ထိတ္လန္႔ဖြယ္ စေသာ ခံစားမႈ ေပါင္းစံုကို ခံစားရေသာ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုပင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းကဲ့သို႔ အႏၲရာယ္မ်ဳိးစံု အၾကားမွာ ႐ုန္းကန္ေနရတဲ့ အခ်ိန္ကာလ အတြင္းမွာ သတိျပဳသင့္၊ ဂ႐ုစိုက္သင့္တဲ့ သြားႏွင့္ခံတြင္း ဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး အခ်က္အလက္ မ်ားကို သိရွိၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္ သာမက သားငယ္၊ သမီးငယ္ မ်ားရဲ႕ ဘ၀အစ အခ်ိန္ကေလးမွ စ၍ ဂ႐ုစိုက္ႏိုင္ ေစရန္

သြားႏွင့္ခံတြင္း ပ်က္စီးေစသည့္ အမူအက်င့္မ်ား (၁) သြားတိုက္ၾကမ္းျခင္း ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းတိုက္ေလ ခံတြင္းပိုသန္႔ေလလို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္းသြားတိုက္ျခင္းဟာ သြားဖံုး ကိုပ်က္စီးေစပါတယ္။ (၂) သြားတိုက္ေဆးအျပင္းစားသံုးျခင္း အခ်ိဳ႕သြားတိုက္ေဆးေတြဟာ သြားဖံုးကို တိုက္စားေစပါတယ္။ သြားတိုက္ေနစဥ္သြားဖံုးမ်ား က်ိန္းစပ္လာပါက သြားဆရာ၀န္ႏွင့္ တိုင္ပင္ၿပီး သြားတိုက္ေဆးေျပာင္းလဲ တိုက္ပါ။ (၃) မၾကာခဏ ပလုတ္က်င္းျခင္း ေဖ်ာ္ရည္တစ္ခုခုေသာက္ၿပီး အစာတစ္ခုစားၿပီးတိုင္း ပလုတ္က်င္း ႐ံုႏွင့္ လံုေလာက္ပါသည္။ (၄) သြားၾကားထိုးျခင္း သြားၾကားညပ္လွ်င္ သြားၾကားထုိးတံႏွင့္ မထိုးပါႏွင့္။ အပ္ခ်ည္ႀကိဳး ျဖင့္သြားၾကားထဲထည့္၍ ပြတ္တိုက္ပါ။ အပ္ခ်ည္ႀကိဳးေသာ္လည္းေကာင္း၊ သြားၾကားထံုးတံေသာ္လည္းေကာင္း သြားၾကားထဲေရာက္လွ်င္ နာက်င္လာပါက ဆက္မလုပ္ပါႏွင့္။ (၅) အက္ဆစ္ကဲေသာပစၥည္းမ်ား ငံု ျခင္း သၾကားလံုး၊ ခၽြဲေပ်ာ္ငံုေဆး၊ အခ်ဥ္ဓာတ္ကဲသည့္ ေဆးမ်ားကို ခံတြင္းထဲေရရွည္ငံုျခင္းသည္ သြားမ်ား၊ သြားဖံုးမ်ား၊ သြားအျမစ္မ်ားကို ပ်က္စီးမႈျဖစ္ေစသည္။ ကေလးငယ္ကုိ တိုက္သည့္ အပ္စပရင္ေဆးျပားကိုပင္ ၾကာရွည္ပံုပါက သြားပ်က္စီးမႈျဖစ္ေစသည္။ (၆) သံပရာသီး ငံုထားျခင္း အက္ဆစ္ဓာတ္ကဲေသာ PH တန္ဖိုးနည္းသည့္ အရည္မ်ား အထူးသျဖင့္ အခ်ဥ္ရည္မ်ားသည္ ေရရွည္ ဆက္တိုက္ထိေတြ႕ပါက သြားပ်က္စီးေစသည္။ သစ္သီးႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္စားျခင္း သည္ ေကာင္းသည့္ အက်င့္ျဖစ္ေသာ္လည္း ပါးစပ္ထဲ ထည့္ငံုပါက သြားႏွင့္ခံတြင္းကုိ ပ်က္စီး ေစသည္

သြားႏွင့္ခံတြင္း Good Health 04/27/2011 - 18:51 ေဒါက္တာ ဦးေအာင္သန္း သြားႏွင့္ခံတြင္းဘက္ဆိုင္ရာ အထူးကု ဆရာဝန္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားအမ်ားစု ကြမ္းစားၾကတဲ့ အေၾကာင္းကုိ ရွင္းျပေပးပါဆရာ။ ကြမ္းစားတာက ျမန္မာ့ရိုးရာဓေလ့တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ေရွးျမန္မာဘုရင္ေတြ လက္ထက္ကတည္းက ဘုရင္ေကာ တုိင္းသူျပည္သားေတြေကာ ကြမ္းစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈထဲမွာလည္း ကြမ္းအစ္ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ အိမ္ကို ဧည့္သည္ေတြလာရင္ ကြမ္းအစ္နဲ႔ ဧည့္ခံခဲ့ၾကတယ္။ ျမန္မာေတြရဲ႕ ထံုးစံက ကြမ္း၊ ကြမ္းအစ္ စတာေတြကို ေတာ္ေတာ္ေလး အေလးထားခဲ့တယ္။ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ကြမ္းစားတဲ့ ဓေလ့က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာတင္မက အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လည္း ရွိလာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ကြမ္းစားတာနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး သြားဆရာဝန္ေတြရဲ႕ အျမင္ကိုလည္း သိပါရေစဆရာ။ ကြမ္းနဲ႔ခံတြင္း က်န္းမာေရးအတြက္ သြားဆရာဝန္ေတြက ျပည္သူေတြကို ကြမ္းမစားၾကဖို႔ အသိပညာေပး ေဟာေျပာရပါတယ္။ ကြမ္းစားတာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့ ခံတြင္းရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ပညာေပးရပါတယ္။ ကြမ္းစားတာေၾကာင့္ အရင္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈက သြားေတြမွာ ကြမ္းခ်ိဳးတက္တာပါပဲ။ သြားေတြ အေရာင္ေျပာင္းလဲပါတယ္။ ကြမ္းစားတာမ်ားတဲ့ သူေတြမွာဆိုရင္ သြားေတြေပၚမွာ မည္းေနတဲ့ အလႊာေတြကို ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ သြားအေျခမွာ ကြမ္းခ်ိဳးေတြ၊ ေက်ာက္ေတြ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ ကြမ္းစားတာေၾကာင့္ သြားေတြပဲ့တာ၊ ထိခိုက္ပြန္းပဲ့တာေတြ ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ သြားမ်က္ႏွာျပင္ေပၚက ေႂကြသြားလႊာ ပါးတဲ့အေျခအေန (Attrition) ကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ ကြမ္းဝါးတာေၾကာင့္ သြားေတြ ပံုစံေျပာင္းသြားတဲ့အတြက္ ေစာင္းသြားတာ၊ မညီမညာ ျဖစ္တာ၊ သြားေတြက ခၽြန္ထက္ၿပီး စူးရွတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီ ခၽြန္ထက္ေနတဲ့ သြားေတြက လွ်ာ၊ ပါးေစာင္ စတာေတြကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလို ထိခိုက္ေစရာကေန တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လွ်ာကင္ဆာ၊ ခံတြင္းကင္ဆာ စတာေတြကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ကြမ္းစားတဲ့အခါမွာ ဘာေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈ ျဖစ္ရတာလဲဆရာ။ ကြမ္းစားတဲ့အခါမွာ ကြမ္းရြက္၊ ကြမ္း သီး၊ ထံုး၊ ေဆးစတာေတြကို ထည့္စားၿပီး ကြမ္းယာကို ဝါးလိုက္တဲ့အခါမွာ ကြမ္းတံေတြး ထြက္လာၿပီး အဲဒီ ကြမ္းတံေတြးထဲမွာ Aerocolene ဆိုတဲ့ ဓာတ္ပါလာပါတယ္။ အဲဒီ ဓာတ္က သြားဖံုးနဲ႔ ပါးေစာင္မွာရွိတဲ့ အသားႏုေတြကို စားသြားၿပီး SMF (Sub-Mucous Fibrosis) ကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ SMF ဆိုတာက ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အနာ(Precancerous Lesion) လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာဆိုရင္ နာက်င္တာ၊ ခံတြင္းကို အျပည့္အဝနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း မဟႏိုင္တာ၊ တံေတြးမ်ဳိရင္ နာက်င္တာ စတာေတြကို ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာ ဆိုရင္ေတာ့ သြားနဲ႔ ခံတြင္းဆရာဝန္နဲ႔ ျပသသင့္ပါတယ္။ အခ်ိန္မီ ကုသမႈ ခံယူရင္ ေရာဂါ ေပ်ာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ကုသမႈ ခံယူေနတဲ့ အခ်ိန္အေတာအတြင္းမွာပဲ ကြမ္းကိုလည္း ျဖတ္ရပါမယ္။တကယ္လို႔ ေဆးမကုသဘဲ ေပါ့ေပါ့ဆဆ သေဘာထားမယ္ဆိုရင္ ခံတြင္းကင္ဆာအျဖစ္ ေျပာင္းသြားႏိုင္ပါတယ္။ ကြမ္းစားတဲ့ သူတိုင္း သြားနဲ႔ ခံတြင္း ေဝဒနာေတြကို ခံစားရႏိုင္ပါသလား ဆရာ။ ကြမ္းစားတဲ့ သူတိုင္းေတာ့ ခံတြင္းကင္ဆာ မျဖစ္ၾကပါဘူး။ ကြမ္းစားတဲ့အခါမွာ ဝါးၿပီး ေထြးထုတ္ပစ္တတ္တဲ့ သူေတြက ပါးစပ္ထဲမွာ ကြမ္းကို ၾကာၾကာမထား တာေၾကာင့္ ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းပါတယ္။ ကြမ္းစားတဲ့ အခါမွာ ပါးေစာင္ေနရာမွာ ဒါမွမဟုတ္ လွ်ာေအာက္မွာ ငံုထားတတ္တဲ့ အက်င့္ရွိရင္ေတာ့ ကြမ္းေၾကာင့္ ခံတြင္းကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားပါတယ္။ ကြမ္းစားတာနဲ႔အတူ အရက္၊ ေဆးလိပ္ စတာေတြကိုပါ တြဲမွီဝဲရင္ သြားနဲ႔ ခံတြင္း ေဝဒနာကို ခံစားရႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားပါသလား ဆရာ။ အရက္၊ ေဆးလိပ္နဲ႔ ကြမ္းကို တြဲၿပီး မွီဝဲရင္ ခံတြင္းအတြင္းသား ေနရာေတြျဖစ္တဲ့ ပါးေစာင္၊ လွ်ာစတဲ့ ေနရာေတြမွာ အသားႏုေရာဂါ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကို Mucosal Diseases လို႔ ေခၚပါတယ္။ ပါးေစာင္အတြင္းပိုင္း ေနရာေတြမွာ မလိုင္ဖတ္ ကပ္သလို၊ ပင့္ကူအိမ္ တြယ္သလို ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါေတြပါ။ ေဆးလိပ္ ကိုပါ ေသာက္တာေၾကာင့္ ႏႈတ္ခမ္းကင္ဆာကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ႏႈတ္ခမ္း၊ လွ်ာ၊ ပါးေစာင္၊ အာေခါင္စတဲ့ ေနရာေတြမွာ အနာအမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကြမ္းစားတဲ့ သူေတြက သြားပိုးမစားဘူးလို႔ ၾကားဖူးပါတယ္။ မွန္ပါသလား ဆရာ။ သြားေတြေပၚမွာ ကြမ္းဂ်ဳိးအုပ္ေနရင္ သြားပိုးစားေရာဂါ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ကေလးေတြမွာ Fissure Sealent ဆိုတဲ့ ေဆးကို သြားမ်က္ႏွာျပင္ေပၚက အေျမႇာင္းေတြမွာ ထည့္ေပးရင္ သြားပိုးစားတာကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ကြမ္းစားထားရင္ေတာ့ ကြမ္းဂ်ဳိးေတြက အေျမႇာင္းေနရာေတြကို ပိတ္သြားေစတဲ့အတြက္ သြားပိုး မစားတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေကာင္းေတာ့ မေကာင္းပါဘူး။ သြားပိုး မစားေပမယ့္ သြားပိုးရည္ေတြေၾကာင့္ သြားကို ဖံုးအုပ္ထားတဲ့ ေႂကြသြားလႊာေတြကို ပြန္းပဲ့ေစတဲ့အတြက္ သြားက်ဥ္ တာ၊ အစာစားရင္ နာတာ၊ သြားအေျခက သြားဖံုးနဲ႔ ထိတဲ့ ေနရာမွာ သြားဂ်ဳိးနဲ႔ သြားေက်ာက္ေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ေရစီးကမ္းၿပိဳေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တာ စတာေတြကို ျဖစ္ေစ ႏိုင္လို႔ပါ။ ေရစီးကမ္းၿပိဳေရာဂါ (Chronic Periodontitis) ျဖစ္ရင္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေဝဒနာ ခံစားရတတ္ၿပီး သြားဖံုးနဲ႔ သြားျမစ္ဝွမ္း အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းေတြကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ပ်က္စီးေစတာေၾကာင့္ သြားလႈပ္တာ၊ သြားေတြ အေခ်ာင္းလိုက္ ကၽြတ္တာ စတာေတြကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ကြမ္းဂ်ဳိးကို ျခစ္တဲ့ အခါမွာေကာ တစ္ႀကိမ္တည္း ျခစ္႐ံုနဲ႔ ပံုမွန္သြားေတြလို ျဖဴစင္သန္႔ရွင္း သြားႏိုင္ပါသလား ဆရာ။ ကြမ္းဂ်ဳိး အနည္းအမ်ားအလိုက္ သြာျခစ္၊ ေက်ာက္ျခစ္ရတဲ့ အႀကိမ္ေရက ကြာျခားႏိုင္ပါတယ္။ သြားေက်ာက္တည္တာ မ်ားရင္ တစ္ႀကိမ္ထက္ ပိုၿပီး ေက်ာက္ျခစ္ ကုသရတတ္ပါတယ္။ ေက်ာက္ျခစ္ ကုသမႈ ခံယူၿပီးရင္ေတာ့ သြားေတြက နဂိုမူလအေရာင္အတိုင္း ျဖဴစင္သန္႔ရွင္း သြားမွာပါ။ ေက်ာက္ျခစ္ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း ကြမ္းစားတာကို ရပ္လိုက္မွ ဒါမမဟုတ္ ေလွ်ာ့လိုက္မွသာ အရင္လို ေက်ာက္ထူတာေတြ၊ သြားအေရာင္ေျပာင္းတာေတြကို မျဖစ္ေစေတာ့မွာပါ။ ကြမ္းစားတာေၾကာင့္ သြားနဲ႔ ခံတြင္းေရာဂါေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္သင့္ပါသလဲ ဆရာ။ ကြမ္းမစားဖို႔ပဲ ေျပာရမွာပါ။ ကြမ္းစားတဲ့အတြက္ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးလည္း မေကာင္းပါဘူး။ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုလည္း ညစ္ညမ္းေစပါတယ္။ ဟိုးအရင္တုန္းက ကြမ္းစားခဲ့ၾကေပမယ့္ ခံတြင္းကင္ဆာ မျဖစ္တာကေတာ့ ရွားေစး ထည့္စားတာေၾကာင့္ပါ။ ကြမ္း၊ ကြမ္းသီး၊ ထံုး စတာေတြ ဓာတ္ျပဳၿပီး ထြက္လာတဲ့အရည္ က Aerocolene ဆိုတဲ့ဓာတ္ ထြက္လာပါတယ္။ ရွားေစးထည့္လိုက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ေျဖေဆးအေနနဲ႔ ဓာတ္ျပယ္ေစတာေၾကာင့္ ေရွးတုန္းက လူေတြက ခံတြင္း ကင္ဆာျဖစ္ႏႈန္း နည္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ိဇာႏွင့္ သိပၸံပညာရွင္အဖဲြ႔ဆုႏွင္႕ ပါရဂူက်မ္းမ်ားအတြက္ မတ္လ၇ရက္ ေနာက္ဆုံးတင္သြင္းရမည္ By: On: 02/15/2011 - 11:56 အတဲြ(၉)၊ အမွတ္(၄၆) ျမန္မာႏုိင္ငံ ၀ိဇာႏွင့္ သိပၸံပညာ ရွင္အဖဲြ႕၏ ပဥၥမအႀကိမ္ေျမာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၀ိဇာႏွင့္ သိပၸံပညာရွင္အဖဲြ႕ဆုႏွင့္ ၂၀၁၀ျပည့္ႏွစ္အတြက္ပါရဂူက်မ္းမ်ားကို မတ္ ၇ ရက္ ေနာက္ဆုံးတင္သြင္းရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။     ၂၀၁၀ျပည့္ႏွစ္အတြင္း ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ တကၠသိုလ္ တစ္ခုခုမွ ပါရဂူဘဲြ႕ရရွိေသာသူမ်ားသည္ ၀ိဇာပညာရပ္ဆု၊ သိပၸံပညာရပ္ဆု ႏွင့္ လူမႈႈေရးပညာရပ္ ဆုတို႔အတြက္ ပါရဂူ က်မ္းတင္ သြင္းႏုိင္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ၀ိဇာႏွင့္သိပၸံပညာရွင္အဖဲြ႕မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးကေျပာသည္။     ယခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ၎င္းပညာရပ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ခ်ီးျမႇင့္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး သုေတသန စာတမ္းဖတ္ပဲြမ်ားလည္း က်င္းပ သြားမည္ဟု သိရသည္။ ေဒသအ သီးသီးရွိ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ မ်ားမွ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားႏွင့္ ျပည္ပမွ ပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္ သုေတသနစာတမ္းတင္သြင္းဖတ္ ၾကားလိုပါက တင္သြင္းဖတ္ၾကား မည့္ စာတမ္းေခါင္းစဥ္ႏွင့္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို မတ္ ၇ရက္တြင္လည္းေကာင္း၊ စာတမ္းအျပည့္အစုံကိုဇြန္လအတြင္းလည္းေကာင္း ေပးပို႔ရမည္ျဖစ္သည္။ သြားဆရာဝန္မ်ား ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ထိေတြ႕မႈနည္းရန္ ေရွး႐ႈသင့္ Net Guide 04/28/2011 - 21:49 CT Scan မ်ား၊ ခႏၶာကိုယ္ကို ႐ိုက္ကူးသည့္ X ေရာင္ျခည္မ်ားႏွင့္ အျခား ေဆးဘက္ဆုိင္ရာ ပံုရိပ္ဖမ္း ကိရိယာမ်ားမွ ထုတ္လုပ္သည့္ ေရဒီယို ဓာတ္ေရာင္ျခည္မ်ားအျပင္ သြားေဆးခန္း၌ သြားေရာက္ ကုသ ခံယူျခင္းေၾကာင့္ ထိေတြ႕သည့္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ပမာဏမ်ားသည္ ယခင္ထက္ ၇ ဆ ပိုမို မ်ားျပားလာေၾကာင္း သိရွိရသည္။ သာမန္ ေရဒီယို ဓာတ္ေရာင္ျခည္မ်ားသည္ နည္းစနစ္သစ္မ်ားျဖင့္ စမ္းသပ္ ခံေနရသည့္ သူမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕မႈ ပိုမို မ်ားျပားလာေၾကာင္းႏွင့္ သြားဆရာဝန္မ်ားသည္ ေရဒီယို ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ထုတ္လႊင့္မႈ ပမာဏ ပိုမိုနည္းပါးသည့္ ကိရိယာသစ္မ်ား လဲလွယ္ တပ္ဆင္ေရးအတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို စိတ္ဝင္စားမႈ မရွိေၾကာင္း မီရွီဂန္ တကၠသိုလ္မွ တြဲဖက္ ပါေမာကၡတစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရွိ သြားဆရာဝန္ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ပိုမိုလ်င္ျမန္စြာ စစ္ေဆးေပးႏုိင္သည့္ F Speed Film ကိရိယာသစ္မ်ားကို တပ္ဆင္ျခင္းမျပဳဘဲ D Speed Film ကိရိယာေဟာင္းမ်ားကိုသာ အသံုးျပဳေနသျဖင့္ လူနာမ်ား အေနျဖင့္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္သင့္ႏႈန္း ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါးကို ခံစားေနရသည္ဟု သိရွိရသည္။ ေရဒီယို ဓာတ္ေရာင္ျခည္ သင့္မႈကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ လူနာမ်ား၏ လုိအင္ဆႏၵႏွင့္ လိုအပ္သည့္ ကိရိယာမ်ား တပ္ဆင္ အသံုးျပဳေရးတို႔ကို ခ်ိန္ဆရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း သိရွိရသည္။ကေလး ကာကြယ္ေဆး မ်ားျပားလာျခင္းကို မိဘမ်ား စိုးရိမ္ပူပန္ 7Day News Journal 04/28/2011 - 15:43 အေမရိကန္ ႏိုင္ငံမွ ကေလးက်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ေသာ ဆရာဝန္ အမ်ားစုသည္ ကေလးမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေဆး မ်ားျပားလာျခင္းကို မိဘမ်ားအား ရွင္းလင္း ေျပာၾကားရင္း အခ်ိန္ကုန္ေနရေၾကာင္း အေမရိကန္ သုေတသီမ်ားက ေျပာၾကားသည္။ ကာကြယ္ေဆးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိဘမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ငါးႏွစ္အတြင္း (သိသိသာသာ) အသင့္အတင့္ ျမင့္တက္လာခဲ့ေၾကာင္း အမ်ဳိးသား စစ္တမ္းတစ္ခုတြင္ ေတြ႕ရွိရသည္ဟု ကိုလိုရာဒို ေဆးပညာတကၠသိုလ္မွ ေဒါက္တာ အဲလစ္ဆန္ကန္ပီက ေျပာၾကားသည္။ ၎သည္ ကိုလုိရာဒို ကေလးေဆး႐ုံမွ ကေလးက်န္းမာေရး သုေတသန အစီအစဥ္၏ ဒါ႐ိုက္တာ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။ မိဘမ်ားက အနည္းဆံုး ကာကြယ္ေဆးတစ္မ်ဳိး ျငင္းဆန္မႈကို ဆရာဝန္ ၇၉ ရာခုိင္ႏႈန္းက ႀကံဳေတြ႕ရေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ၈၉ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ ဆရာဝန္မ်ားသည္ ကေလးမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေဆး ထိုးျခင္းအား အခ်ိန္ျခားေပးရန္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရေၾကာင္း ေလ့လာခ်က္က ေဖာ္ျပသည္။ ဆရာဝန္ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ ကာကြယ္ေဆး ျငင္းဆန္ေသာ မိဘမ်ားအား စာရြက္စာတမ္းမ်ားတြင္ လက္မွတ္ ထိုးခိုင္းတတ္ေၾကာင္း၊ ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းက ကာကြယ္ေဆးထိုးရန္ ျငင္းဆန္ေသာ မိဘမ်ား၏ ကေလးငယ္မ်ားအား ဆက္လက္ ေဆးကုသျခင္း မျပဳေတာ့ေၾကာင္းလည္း ေလ့လာခ်က္က ေတြ႕ရွိခဲ့သည္

သြားႏွင့္ခံတြင္း ပညာေပး

သြားႏွင့္ခံတြင္း ပညာေပး (၃) သြားႏွင့္ခံတြင္း ေရာဂါမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ ေရာဂါမ်ားမွာ သြားပိုးစားေရာဂါ (dental caries) ႏွင့္ သြားဖံုးေရာဂါ(periodontal disease) တို႔ျဖစ္ပါသည္။ သြားပိုးစားေရာဂါသည္ အမ်ားအားျဖင့္ အသက္ငယ္ရြယ္သူမ်ားတြင္ ပိုမိုျဖစ္ပြားေလ့ရွိပါသည္။ သြားပိုးစားေရာဂါ အဘယ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသနည္း သြားပိုးစားေရာဂါသည္ လူအခ်ိဳ႔ ထင္ျမင္ေနၾကသကဲ့သို႔ သြားကို ပိုးေကာင္က ကိုက္စားျခင္း မဟုတ္ပါ။ သြားေခ်းလႊာ (bacterial plaque) ဟုေခၚေသာ သာမာန္မ်က္စိျဖင့္ မျမင္ႏိုင္ေသာ ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ား ပါ၀င္သည့္ ေစးကပ္ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေသာ အလႊာပါးသည္ အဓိကအားျဖင့္ သြား၏ ၀ါးေသာမ်ာက္ႏွာျပင္ရွိ အခ်ိုဳင့္မ်ား၊ tအစင္းမ်ား၊ သြားတစ္ေခ်ာင္းႏွင့္ တစ္ေခ်ာင္းၾကား ေနရာမ်ား၊ သြားႏွင့္သြားဖံုး ဆံုရာေနရာမ်ားတြင္ တြယ္ကပ္ေနတတ္ပါသည္။ ယင္း သြားေခ်းလႊာထဲရွိ အခ်ိဳ႔ဘက္တီးရီးယားပိုးမ်ားႏွင့္ ခ်ိဳျပီးေစးကပ္ေသာ အစာမ်ား အထူးသျဖင့္ သၾကားဓါတ္မ်ားပါ၀င္ေသာ အစားအစာတို႔ အခ်ဥ္ေပါက္ ဓါတ္ျပဳရာမွ အက္စစ္ေပ်ာ့တစ္မ်ိဳး ထြက္လာသည္။ ထိုအက္စစ္ကသာ သြားႏွင့္ထိေတြ႔ျပီး အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် သြားတြင္အေပါက္ငယ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစကာ သြားပိုးစားေရာဂါ စတင္ျဖစ္ေပၚလာပါသည္။ သြားပိုးစားေရာဂါ ျဖစ္ပြားပံု အဆင့္ဆင့္ သြားေခ်းလႊာတြင္ ပါ၀င္ေသာ ဘက္တီးရီးယားမ်ားသည္ ခ်ိဳျပီး ေစးကပ္ေသာ အစာမ်ားႏွင့္ အခ်ဥ္ေပါက္ ဓါတ္ျပဳရာမွ ထြက္ေပၚလာသည့္အက္စစ္က သြားတြင္ပါ၀င္ေသာ သတၳဳဓါတ္မ်ားကို ေပ်ာ္၀င္ပ်က္စီးေစလွ်က္ သြားပိုးေပါက္ျခင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သြားပိုးစားျခင္းကုိ အခ်ိဳ႕ပညာရွင္မ်ားက ပိုးစားျခင္းမဟုတ္၍ သြားေဆြးေျမ႔ျခင္း (dental decay)ဟု ေခၚဆိုၾကပါသည္။ ေၾကြသြားလႊာတြင္ သြားပိုးစားျခင္း။ ။ သြားပိုးစားျခင္း ျဖစ္စဥ္သည္ ပထမဦးစြာ သြား၏အျပင္ဘက္ဆံုး အလႊာျဖစ္သည့္ ေၾကြသြားလႊာတြင္ စတင္၍ ျဖစ္ေပၚလာပါသည္။ ထိုအခါ အမဲစက္ အမဲေပ်ာက္မ်ား စတင္ျဖစ္ေပၚျပီး ထိုမွ အေပါက္ငယ္အသြင္ေျပာင္းလွ်က္ ပိုမိုၾကီးလာႏိုင္ပါသည္။ ဤအလႊာအတြင္း သြားပိုးေပါက္ျဖစ္လွ်င္ ေ၀ဒနာ မခံစားရေသာ္လည္း သြားေပါက္ထဲသို႔ အစာ၀င္ႏိုင္ပါသည္။ ယင္းသို႔ သြားပိုးေပါက္ကို သတိျပဳမိလာပါက သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ထံတြင္ ၾကိဳတင္စစ္ေဆး ကုသမႈကို ခံယူပါ။ အကယ္၍ သြားပိုးစားေရာဂါ ဆက္လက္ပ်ံ႔ႏွံ႔လာပါက ေအာက္ရွိ ဆင္စြယ္ႏွစ္လႊာကို ေရာက္သြားႏိုင္ပါသည္။ ဆင္ဆြယ္ႏွစ္လႊာတြင္ သြားပိုးစားျခင္း။ ။ ဤအလႊာတြင္ သြားပိုးစားျခင္း ျဖစ္လွ်င္မႈ အပူ၊အေအး အစားမ်ား စားသံုးလွ်င္ သြားက်င္မႈေ၀ဒနာကို စတင္၍ခံစားရပါသည္။ သြားမ်က္ႏွာျပင္မ်ားတြင္လည္း မဲနက္ေသာ သြားပိုးေပါက္မ်ားကို စတင္ေတြ႔ျမင္ လာႏိုင္ပါသည္။ သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ႏွင့္ အျမန္ဆံုးျပသ၍ ကုသမႈကို ခံယူသင့္ပါသည္။ ဤအေျခအေနတြင္ ကုသမႈကို မခံယူပါက ေအာက္ဘက္ရွိ မြသြားလႊာကို သြားပိုးစားေရာဂါ ဆက္လက္ပ်ံ႔ႏွံ႔ သြားႏိုင္ပါသည္။ မြသြားလႊာအတြင္း သြားပိုးစားျခင္း။ ။ ဆင္စြယ္ႏွစ္လႊာသို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ သြားပိုးစားျခင္း ျဖစ္စဥ္သည္ အခ်ိန္မီကုသမႈ မခံယူလွ်င္ မြသြာလႊာဟုေခၚေသာ ေသြးေၾကာမ်ားရွိရာသို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔ျပီး ျပင္းထန္ေသာ သြားကိုက္ေ၀ဒနာကို ခံစားရေပးမည္။ သြားပိုးစားျခင္း၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္စဥ္မ်ား မြသြားလႊာအထိ ေရာက္ရွိသြားေသာ သြားပိုးစားျခင္းျဖစ္စဥ္ကို မကုသပဲထားရွိပါက အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် သြားတြင္ရွိေသာ အာရံဳေၾကာမ်ား ပုပ္သြားပါမည္။ ၾကာလွ်င္ သြားသည္ နဂိုမူလအေရာင္မွ တျဖည္းျဖည္း အေရာင္ေျပာင္းျပီး ညိဳမဲသြားႏိုင္ပါသည္။ ထိုမွတဆင့္ ေရာဂါပိုးမ်ား၏ ပ်ံ႔ႏွံ႔မႈေၾကာင့္ ပါးစပ္၊ မ်က္ႏွာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုလံုး ေရာင္ရမ္းျပီး အစာမစားႏိုင္ျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ပ်က္ျခင္း၊ ညပိုင္းတြင္ ျဖစ္ပါက အအိပ္ပ်က္ျခင္း စသည့္အျခားမလိုလားအပ္ေသာ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ရရွိႏိုင္လာပါသည္။ ေရာဂါပိုးမ်ား၏ ပ်ံ႔ႏွ႔ံမႈေၾကာင့္ သြားျမစ္ထိပ္ ျပည္တည္နာျဖစ္ႏိုင္ျပီး ၊ထိုမွတဆင့္ ေရာဂါပိုးမ်ားသည္ ေသြးေၾကာမ်ားထဲသို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္ျပီး ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ဆက္လက္ပ်ံ႔ႏွ႔ံကာ အသက္အႏၱရာယ္ကို ထိခိုက္ႏိုင္သည္အထိ မလိုလားအပ္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ရရွိႏိုင္ပါသည္

ခံတြင္းနံ့နံျခင္း

သြားႏွင့္ခံတြင္း ေရာဂါကင္းဖို႔ အာခံတြင္း အနံ႔သင္းေစဖို႔ ၾကာညိဳနံ႔--- အာခံတြင္း ၾကာညိဳနံ႔သင္းပါေစေၾကာင္း ေတာင္းဆုကို ေရွးကအမ်ိဳးသမီးေကာင္းတို႔ အထင္ကရ ဆုပန္ဆုေတာင္းတတ္ၾကေၾကာင္း စာေပမ်ားမွတဆင့္ ဖတ္ရႈမွတ္သားခဲ့ရဖူးပါသည္။ ၾကာညိဳနံ႔ဆိုသည္မွာ သင္းသင္းေလးေမႊးပ်ံ႔ေသာ ရနံ႔ထူးျဖစ္၏။  ၾကာညိဳသည္ ၾကာမ်ိဳး ၅-ပါးတြင္ တပါးပါဝင္၏။ ၾကာညိဳဟု အမည္ရေသာ္လည္း အညိဳေရာင္ မဟုတ္ပါ။ အျပာေရာင္သာ ျဖစ္ေခ်၏။ ဦးပုည၏ ဆဒၵန္ဆင္မင္းဝတၳဳကို သင္ၾကားခဲ့ရဖူးပါသည္။ ဦးပုညဝတၳဳ ၄-ပုဒ္ စာအုပ္ကို ကၽြန္ေတာ္ ၁၀-တန္း(တကၠသိုလ္ဝင္တန္း) တက္ေရာက္ရစဥ္ ၁၉၆၅-ခုႏွစ္ဝန္းက်င္တုန္းက ျမန္မာစာအတြက္ သိပၸံေမာင္ဝ-၏ ဝတၳဳေဆာင္းပါးမ်ား စာအုပ္ႏွင့္ တြဲဖက္ျပ႒ာန္းထား၏။ ဆဒၵန္ဆင္မင္း ေနထို္င္ရာ ဆဒၵန္အိုင္သို႔ ေသာႏုတၳိဳရ္ မုဆိုး အသြားခရီးတြင္ ၾကာေတာႀကီးမ်ားကို ျဖတ္သန္းသြားရ၏။ စာအႏုအယဥ္အဖြဲ႔အႏြဲ႔ ေတာ္လြန္း ခၽြန္လြန္းေသာ ဦးပုညသည္ ၾကာမ်ိဳး ၅-ပါးေတာကို တပါးတေတာအျဖစ္ ထူးျခားရွည္လ်ားစြာ ဖြဲ႔၏။ နီလာျမသား, ပယားရတနာ,မာလာမကုလ-အစရွိသည္ျဖင့္ ၾကာညိဳေတာကို စတင္ဖြဲ႔ႏြဲ႔၏။ နီလာေက်ာက္မ်က္၏ အေရာင္သည္ အျပာေရာင္ျဖစ္၏။ ျမေက်ာက္မ်က္သည္ အစိမ္းေရာင္ပါ။ အျပာႏွင့္ အစိမ္းေရာင္ေရာယွက္ေနေသာ ၾကာပန္းမ်ိဳးကို ၾကာညိဳဟုေခၚ၏။ ၾကာဝတ္ခ်ပ္လႊာ၏ အတြင္းဖက္သည္ နီလာအျပာေရာင္လြင္လြင္ ရွိလ်က္ ၾကာဝတ္ခ်ပ္လႊာ၏ ေက်ာဖက္သည္ ျမစိမ္းေရာင္ရွိပါသည္။ မသိသူတို႔က ၾကာျပာဟု မွားေခၚၾက၏။ အမွန္မွာမူ ၾကာညိဳျဖစ္ပါသည္။ ၾကာညိဳနံ႔သည္ သင္းသည္ဆိုရံုမွ်သာ သင္း၏၊ ၾကာနီတို႔ ၾကာျဖဴတို႔ ပဒုမၼာၾကာတို႔လို႔ေတာင္ မေမႊးလွပါ။ အမွန္ေတာ့လည္း ၾကာပန္းဟူသမွ်တို႔၏ ရနံ႔သည္ သင္းပ်ံ႔ရံုသာေမႊးသည္။ ေမႊးနံ႔မရိုင္းလွပါ။  က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ေသာ အမ်ိဳးသားေကာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးေကာင္းတို႔၏ ကိုယ္သင္းနံ႔သည္ လန္းဆန္းလတ္ဆတ္သည့္ ကိုယ္ပို္င္ရနံ႔တမ်ိဳးထြက္သည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ အလားတူစြာ ခံတြင္းက်န္းမာေရး ေကာင္းသူ၏ အာခံတြင္းနံ႔သည္လည္း သင္းပ်ံ႔ရံုမွ်သာ သင္းသင္းေလးေမႊးတတ္သည္။ ဤသည္လည္း လူတိုင္းအတြက္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ အရည္အခ်င္းတရပ္ျဖစ္၏။ သို႔ေၾကာင့္ မက္ေမာလွစြာ အာခံတြင္းၾကာညိဳနံ႔ သင္းပါရေစေၾကာင္း ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းေျခြၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေတာင္းဆုဆိုသည္မွာလည္း ထိုေတာင္းေနရံုမွ်ႏွင့္ ရရွိအပ္ေသာ အရာမ်ိဳးမဟုတ္ပါေပ။ မိမိကိုယ္တိုင္က ေၾကာင့္ၾကစိုက္ရေသာ ကိစၥရပ္ျဖစ္ပါသည္။  သန္႔ရွင္းေရး--- ေဒါက္တာ...ကၽြန္မပါးစပ္က အနံ႔အသက္ မေကာင္းဘူး၊ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ ရွင္? ဆရာ ကၽြန္ေတာ့မွာ အာပုပ္နံ႔ ရွိေနတယ္၊ သူမ်ားနဲ႔စကားေျပာရင္ သိပ္အားနာစရာ ေကာင္းတယ္, ခံတြင္းအနံ႔ေကာင္းေအာင္ ဘာေဆးသံုးရမလဲ ဆရာ? ဤသို႔ေသာ ေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ အလားတူဆင္တူယိုးမွား ေမးခြန္းမ်ားတို႔ကို မၾကာခဏ လူနာမ်ား ေမးျမန္းစံုစမ္းတတ္ၾကပါသည္။ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုေသာ ေမးခြန္းအတြက္ အေကာင္းဆံုးႏွင့္ ေယဘုယ်အက်ဆံုး အေျဖတရပ္မွာ "သန္႔ရွင္းေရး ဂရုစိုက္ပါ"ဟူ၍သာ ျဖစ္ပါသည္။  တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးမွာ အေရးႀကီးလွပါသည္။ ၃၂-ေကာ႒ာသ ရုပ္အစုအေဝးႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ရုပ္ခႏၶာကိုယ္ႀကီးမွာ ကိုးေပါက္ေသာ ဒါြရႀကီး ေမႊးညင္းေပါက္ဒါြရငယ္ အသြယ္သြယ္တို႔မွ တစိမ့္စိမ့္တယိုယို စမ္းေပါက္ဝမွ ေရစိမ့္သလို အညစ္အေၾကးမ်ား အျမဲမျပတ္ ယိုထြက္ေနက်ပါသည္။ မနက္အိပ္ရာထ မ်က္ႏွာသစ္၊ ကိုယ္လက္သုပ္သင္သည္မွစ၍ ခႏၶာကိုယ္ကို ျပဳျပင္ေနရ၏။ မျပဳျပင္ေပးလွ်င္ မတင့္တယ္ႏိုင္ပါ။ အပုပ္ေကာင္ကို ရုပ္ေဆာင္ေနၾကရ၍ နာမက်န္းျဖစ္သျဖင့္ မသန္႔ရွင္းႏိုင္လွ်င္ အလြန္ရြံရွာဖြယ္ႀကီး ျဖစ္ေတာ့၏။ အေနပက္စက္သူမ်ားအဖို႔ လက္ကတီးနံ႔က ေထာင္းခနဲ ထလာတတ္၏။ ေရမခ်ိဳးသည့္ ရက္ ၾကာလာလွ်င္  ေခၽြးနံ႔က ျပင္းခ်င္လာသည္။ ေခါင္းမေလွ်ာ္အားလွ်င္ ဆံပင္၏ ညႇီစို႔စို႔အနံ႔က လူကို အေတာ္အေႏွာင့္အယွက္ ေပးခ်င္ျပန္သည္။ ေခါင္းေလွ်ာ္ေရခ်ိဳးလိုက္ရမွ လူသန္႔ျပီး စိတ္လန္းဆန္းသြား ပါေတာ့သည္။ က်န္းမာေရး အစ တကုိယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးက-ဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္အတိုင္း က်န္းမာ အသက္ရွည္ေစဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ တကုိယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးကို အထူးဂရုစုိက္ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ျဖစ္၏။ မိမိကိုယ္ကို ဗဟိုျပဳကာ ေမတၱာပို႔ စက္ဝိုင္းခ်ဲ႔သြားဘိသကဲ့သို႔ မိမိတကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး၊ က်န္းမာေရးမွသည္ မိသားစု သန္႔ရွင္းေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ရပ္ရြာ၊ ျမိဳ႔နယ္၊ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္း တိုင္ေအာင္ လူတိုင္းသန္႔ရွင္း က်န္းမာသည္အထိ တဆင့္ျပီးတဆင့္ တိုးတက္ေအာင္ျမင္သြားႏိုင္ပါသည္။ က်န္းမာေရးသည္ အမ်ိဳးသားေရး ျဖစ္လ်က္ ႏိုင္ငံတိုးတက္စည္ပင္ေစေၾကာင္း အေျခခံေကာင္းတရပ္လည္း ျဖစ္၏။ က်န္းမာသန္စြမ္းေသာ လူငယ္လူလတ္မ်ားျပားပါမွ လူ႔အရင္းအျမစ္ လုပ္အား အျပည့္အဝ ရႏိုင္ပါမည္။ စာသင္၍လည္းတတ္, အလုပ္မွာလည္းေတာ္၊ ဉာဏ္စြမ္းရည္လည္း ထက္ျမက္၊ တက္ညီလက္ညီ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရသည့္အက်ိဳး အဖိုအနဂၣပါ။ က်န္းမာေသာ လူအိုလူမင္းမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္က ဝန္မေလးသည္ႏွင့္အမွ် ကုန္က်စရိတ္လည္း မ်ားစြာသက္သာႏိုင္ပါ၏။ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရး--- ကၽြန္ေတာ္တို႔ စားမ်ိဳလိုက္သမွ် အစားအစာတို႔သည္ ခံတြင္းမွခ်ည္း ျဖတ္သန္းသြားရပါသည္။ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရး ေကာင္းမြန္ေနသမွ် ေတာ္ရံု ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ဝမ္းေဖာ ဝမ္းေရာင္ ဝမ္းကိုက္ စေသာ ဝမ္းဗိုက္၏ ျပႆနာႀကီးငယ္မ်ားႏွင့္ အေတာ္အတန္ ကင္းေဝးႏိုင္ပါသည္။  ဝမ္းတလံုးေကာင္း ေခါင္းမခဲ-ဆိုေသာ ေရွးဆိုရိုးစကားသည္ မွန္လွ၏။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သက္ရွည္က်န္းမာဖို႔ အစာအာဟာရကို ေန႔တိုင္း စားသံုးဝါးမ်ိဳေနၾကရပါသည္။ သြားေတြက ဝါးႀကိတ္ျပီး မ်ိဳခ်လိုက္ေသာအခါ အစာမ်ားသည္ အစာအိမ္သို႔ ေရာက္ရွိသြား၏။ အစာေခ်ရည္ (တိုင္းရင္းေဆးပညာ အလိုအားျဖင့္ ပါစကမီး၊ အဂၤလိပ္သိပၸံေဆးပညာနည္းအရ ဟိုက္ဒရိုကလိုရစ္အက္စစ္ဓာတ္)၏ အစြမ္းေၾကာင့္ ေၾကညက္ရ၏။ အစားအစာ၏ အဆီၾသဇာဓာတ္မ်ားကို အူမ အူသိမ္လမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္က စုပ္ယူထားလိုက္၍ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားအင္ျပည့္ျဖိဳးၾကရသည္။ ကဲ-အစားအစာမ်ား ေရွးဦးေတြ႔ၾကံဳျဖတ္သန္းရသည္မွာ အာခံတြင္း မဟုတ္ပါလား၊ အာခံတြင္း သန္႔ရွင္းေရး မည္မွ်အေရးပါသည္ကို ရိပ္စားမိေလာက္ပါျပီ။ အာခံတြင္း၌ အဓိကသြားမ်ားႏွင့္ လွ်ာ၊ သြားဖံုး၊ ပါးေစာင္၊ အာေခါင္စသည့္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ပါဝင္ေန၏။ အစာေၾကညက္ဖို႔ သြားမ်ားေကာင္းမြန္ သန္စြမ္းရပါလိမ့္မည္။ သြားပိုးအေပါက္မ်ား ရွိေနသည္၊ ကိုက္သည္၊ နာသည္၊ မစားႏိုင္ျပီ၊ မအိပ္ႏိုင္ျပီဆိုလွ်င္ က်န္းမာေရး မျပည့္စံုႏိုင္ပါ။ က်န္းမာေရးခၽြတ္ယြင္းလွ်င္ လူလည္းမမတ္ မေထာင္ႏိုင္ဘဲ သာေခြယိုင္ျဖစ္ပါျပီ၊ စားႏိုင္ဝါးႏိုင္ ေၾကညက္ႏိုင္၊ အိပ္စက္ႏိုင္ပါမွ က်န္းမာသန္စြမ္းႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ စိတ္လံုျခံဳမႈ--- လူသားဆိုသည္မွာ အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းသင္းဆက္ဆံရေသာ သက္ရွိမ်ားျဖစ္ၾက၏။ ဆက္ဆံေရးတြင္ စကားေျပာဆိုဆက္သြယ္ရျခင္းမွာ အဓိကအခန္းက႑မွ ပါဝင္ေန၏။ အာခံတြင္း အနံ႔အသက္မေကာင္းဟု သူမ်ားကလည္းေျပာ မိမိကလည္း သိရွိရိပ္မိေနပါက အလိုလိုေနရင္း စိတ္မလံုမလဲျဖစ္ကာ သိမ္ငယ္စိတ္ဝင္ေနတတ္ပါသည္။ ထိုသိမ္ငယ္စိတ္သည္ ႀကီးပြားတိုးတက္ေရးအတြက္ ႀကီးစြာေသာ အဟန္႔အတားတရပ္ျဖစ္၏။ မိမိစိတ္လံုျခံဳမႈ ရရွိႏိုင္ေစဖို႔ ခံတြင္းက်န္းမာသန္႔ရွင္း ၾကာညိဳနံ႔သင္းရန္ မလြဲမေသြ လိုအပ္ပါသည္။ ဘာေၾကာင့္အနံ႔အသက္ရွိရပါသနည္း၊ ညစ္ပတ္ေသာေၾကာင့္ဟု လိုရင္းတိုရွင္း ေျဖၾကား ရလွ်င္ တဲ့တိုးႀကီး ျဖစ္ကာ နားရိုင္းေသာေၾကာင့္ မည္သူမွ် ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကမည္မဟုတ္ေပ။ အမွန္စကား ျဖစ္ပါ၏။ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရးကို ဂရုမစိုက္၊ ညစ္ပတ္လွေသာေၾကာင့္ သြားမ်ား သြားပိုးစားေတာ့၏။ သြားပိုးေပါက္ထဲသို႔ အစာမ်ား ဝင္ခိုေန၏။ ထိုစားၾကြင္းစားက်န္မ်ား ပုပ္သိုးေဆြးျမည့္ကာ ပုပ္နံ႔ေထာင္းခနဲထေစေတာ့၏။ သြားၾကားညႇပ္ေသာေနရာမ်ား၌ အသားမွ်င္မ်ား၊ မႈိ၊ မွ်စ္ကဲ့သို႔ အမွ်င္ၾကမ္းမ်ားညႇပ္ခိုေနရာ ေတာ္ရံုသြားၾကားထိုးတံျဖင့္လည္း မထြက္၊ သြားတိုက္လို႔လည္း မရႏွင့္ ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ေပးပါ၏။ ပိုးစားေပါက္က ေနာက္မွျဖစ္မည္။ ေလာေလာလတ္လတ္ အစာပုပ္ေၾကာင့္ သြားဖံုးေရာင္မည္၊ ျပည္တည္မည္၊ ေရာင္ကိုင္းမည္၊ ပုပ္နံ႔ဆိုးမည္ ေသခ်ာပါေတာ့သည္။ သြားေျခရွိ ေက်ာက္ခ်ပ္လႊာမ်ားေၾကာင့္လည္း သြားဖံုးေရာင္ ေသြးယိုစိမ့္ႏိုင္ပါသည္။ ေက်ာက္ခ်ပ္ၾကား၌ မွီတြယ္စားေသာက္ ပြားမ်ားေနေသာ ဘက္တီးရီးယား ကပ္ပါးပိုးမႊားေၾကာင့္ အနံ႔အသက္ ပိုဆိုးလာ၏။ ပိုးမႊားစြန္႔ထုတ္ေသာ အညစ္အေၾကးမ်ားေၾကာင့္ အနံ႔အသက္ ပိုမိုဆိုဝါးျခင္းပါ။ သြားဖံုးေရာင္ျပီဆိုသည္ႏွင့္ ယိုစိမ့္ေသာ ေသြးျပည္မ်ားေၾကာင့္ အနံ႔ျပင္းရျခင္း ျဖစ္၏။ သြားဖံုးတင္ ေရာင္ျခင္းမဟုတ္မူဘဲ သြားျမစ္ပတ္လည္ရွိ အျမစ္ပတ္အေမွးပါးပါ ကိုင္းေရာင္လာရင္ သြားမ်ားယိုင္နဲ႔ျခင္း၊ ေသြးေၾကာင့္ ျပည္ေၾကာင့္ စိမ့္ယိုထြက္ျခင္းမ်ားကလည္း အနံ႔အသက္ ပိုဆိုးေစျပန္၏။ ေစာေစာအခ်ိန္မီ မကုသလိုက္ႏိုင္ပါလွ်င္ သြားေတြ တေခ်ာင္းျပီးတေခ်ာင္း ယိုင္နဲ႔ကၽြတ္ထြက္ကုန္တတ္၏။ ျမစ္ေရစီးေၾကာင့္ ကမ္းပါးေျမ ျပိဳသလို သြားျပိဳက်သည္မ်ားမွာလည္း လ်င္ျမန္ဆိုးဝါးလွေသာေၾကာင့္ ေရစီးကမ္းျပိဳ ဒႏၲစို-ေရာဂါဟု အမည္ေပးထားျခင္းျဖစ္၏။ သြားေတြ မ်ိဳးျပဳတ္ေတာ့မွပဲ ရပ္နား၏။ ေရွးလူႀကီးမ်ား မနက္မ်က္ႏွာသစ္ သြားတိုက္ျပီးလွ်င္ ႏွီးေခါက္ (ဝါးေၾကာပါးပါး) ေလးျဖင့္ လွ်ာကို ဂရုတစိုက္ ျခစ္ပစ္တတ္၏။ လွ်ာတြင္ကပ္ျငိေနေသာ အညစ္အေၾကးမ်ားကို သန္႔ရွင္းနည္းတမ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ လွ်ာ၏ အဖုအပိန္႔ကြဲေၾကာင့္ အက္ေၾကာင္းမ်ားတြင္လည္း ကပ္ပါးေကာင္ ဘက္တီးရီးယားမ်ား မီွခိုပြားမ်ားေနတတ္၏။ လူ႔က်န္းမာေရး ညံ႔ဖ်င္းခ်ိန္ ပိုဆိုး၏။ ဆရာဝန္မ်ား လူနာကို စစ္ေဆးလွ်င္ လွ်ာထုတ္ခိုင္းျပီး အကဲခတ္သည္မွာ လွ်ာျဖဴထူသလား၊ နီပါးသလား ၾကည့္ရႈျခင္းျဖစ္၏။ အူေရာင္ငန္းဖ်ား တိုက္ဖိြဳက္ကဲ့သို႔ ရက္ရွည္ဖ်ားနာသူတို႔၏ လွ်ာမွာ ျဖဴျပီး ထူထဲလွ၏။ အနံ႔အသက္လည္း ဆိုးဝါးေနပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တကုိယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး ဦးစားေပးရမည္ ျဖစ္သလို ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရးကိုလည္း ဂရုတစိုက္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကရပါမည္။ သြားပိုးေပါက္၊ သြားဖံုးေရာင္ေသြးယို၊ ေရစီးကမ္းျပိဳ ဒႏၲစို၊ သြားေျခေက်ာက္တည္ျခင္းတို႔သည္ ခံတြင္းအနံ႔ဆိုးေစေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါအခ်က္မ်ားမွ ကင္းလြတ္လွ်င္ အာခံတြင္းၾကာညိဳနံ႔ သင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အႏွစ္ခ်ဳပ္အားျဖင့္ တင္ျပလိုက္ရပါသည္။ ေဒါက္တာေအာင္ေက်ာ္ (သြား/ဆရာဝန္) သ.ခ.၁၃၆ (လံုမေလး ၂၀၀၆-ႏိုဝင္ဘာ